Trà đạo là văn hóa truyền thống của Nhật Bản, hấp dẫn nhiều người bởi vẻ đẹp về hình thức và sự chu đáo trong quá trình pha và uống trà. Loại nghệ thuật này không chỉ để nhìn ngắm đơn thuần mà còn có thể trải nghiệm thực tế, tiếp xúc một cách dễ dàng. Đối với những du khách đến Nhật Bản du lịch vẫn có thể tiếp xúc với văn hóa trà đạo tại nơi đây và trải nghiệm nhiều phương diện khác nhau của loại nghệ thuật đặc biệt này.
Nguồn gốc hình thành của trà đạo Nhật Bản như thế nào? Có bao nhiêu loại trà truyền thống Nhật Bản? Những nguyên tắc trong trà đạo là gì? Hãy cùng bài viết dưới đây giải đáp những thắc mắc trên nhé.
Trà đạo là một loại nghệ thuật thưởng thức trà trong văn hóa Nhật Bản, được phát triển từ khoảng cuối thế kỷ XII. Theo truyền thuyết của Nhật Bản, vào khoảng cuối thế kỷ XII, một vị cao tăng người Nhật đã sang Trung Hoa để tham vấn học đạo, khi trở về nước thì ngài đã đem một số hạt trà về trồng trong sân chùa.
Sau này, công dụng thư giãn tinh thần lẫn tính chất hấp dẫn đặc biệt của hương vị trà đã thu hút rất nhiều người Nhật trở nên hứng thú với việc uống trà. Hơn nữa, họ đã kết hợp giữa thú uống trà với tinh thần Thiền của Phật để nâng cao nghệ thuật thưởng trà, phát triển thành trà đạo như ngày nay.
- Giai đoạn 1 (từ thế kỷ VIII – XIV), trà bắt đầu được phổ biến trong tầng lớp quý tộc. Văn hóa uống trà trong giai đoạn này được coi là một trò chơi xa xỉ và tầng lớp quý tộc Nhật rất thích dụng cụ uống trà Trung Quốc. Tuy nhiên, trong giai đoạn này trà đạo vẫn chưa được nhiều người biết đến.
- Giai đoạn 2 (từ thế kỷ XIV – XVI), trà đạo được phát triển trong giới võ sĩ và có tầm ảnh hưởng mạnh đến chính trị thời đó. Đây cũng chính là thời điểm chú trọng thực hành trà đạo ở chính nơi bản thân, nơi lối sống, nơi cái trong trẻo trong tâm hồn của mỗi người. Mỗi trà nhân trong giai đoạn này đều có phong cách pha trà khác nhau, tuy nhiên chỉ khác ở những động tác trong nghi thức pha trà, còn tinh thần trà đạo bên trong là duy nhất.
- Giai đoạn 3 (trà đạo trong thời hội nhập), nghệ thuật trà đạo dần thay đổi để phù hợp với thời đại ngày nay, những tinh thần bên trong vẫn được giữ vững.
Một số loại trà truyền thống của Nhật Bản như: trà búp Mecha, trà Sencha, trà Bancha, trà xanh Ryokucha, cặn trà Konacha, trà gạo rang Genmaicha, trà sao Houjicha, trà cành Kukicha, trà cuốn Tama-ryokucha, trà mới Shicha, trà bột Matcha,…
Nước pha trà phải được đựng trong bình thủy hay được nấu trong một ấm kim khí không nắp, nước phải giữ ở nhiệt độ từ 80 – 90 độ C. Ấm pha trà và tác uống trà phải được tráng bằng nước sôi để làm ấm dụng cụ, rồi dùng khăn lâu khô trước khi sử dụng.
Cách pha trà, với loại trà xanh cỡ trung bình thì người ta thường pha trà ba lần khác nhau:
- Lần thứ nhất: trà pha với nước nóng ở 60 độ C, để trà ngấm trong vòng 2 phút trước khi rót cho khách.
- Lần thứ hai: pha trà với nước nóng khoảng 80 độ C trong vòng từ 30 – 40 giây, có nghĩa là cho nước ấm vào trà, lắc nhẹ và rót mời khách ngày.
- Lần thứ ba: pha trà với nước khoảng 90 độ C trong khoảng 30 – 40 giây rồi rót mời khác.
Đối với những loại trà ngon đặc biệt, có thể pha trà lần thứ 4, thậm chí là lần thứ 5 mà nước trà vẫn xanh và đậm vị.
Khi uống trà xanh Nhật Bản, người Nhật thường phải ăn một vài loại bánh ngọt để làm tăng hương vị của trà. Thông thường trước khi uống trà, người ta sẽ ăn vài miếng bánh, sau đó thỉnh thoảng ăn thêm bánh và uống trà tiếp theo. Cách này sẽ làm gia tăng hương vị của trà xanh.
Trà đạo Nhật Bản không chỉ đơn giản là những quy tắc uống trà, mà đây chính là một phương pháp hiệu quả để con người có thể làm sạch tâm hồn mình bằng cách hòa mình vào thiên nhiên, từ đó tu tâm dưỡng tính để giác ngộ.
Theo đó, trong một buổi tiệc trà, trước tiên sẽ có bánh truyền thống Nhật, sau khi ăn bánh xong thì chén trà xanh bên trong sẽ được xoay vòng theo thứ tự vị trí ngồi. Khi bánh và trà xoay vòng đến vị trí của mình, bạn cần phải nói ‘Osakini’ rồi nhận lấy. Câu nói này có ý nghĩa ‘Tôi xin phép trước’ để thể hiện sự chu đáo với người ngồi cùng.
Cụ thể là, khi thưởng thức trà bạn nên cầm chén trà bằng tay phải, đặt đế trà lên lòng bàn tay trái. Tiếp đó, xoay chén trà trên tay từng chút một theo chiều kim đồng hồ sau đó uống trà ở vị trí lệch khỏi phía chính diện.
Không nên uống một hơi hết chén trà mà nên uống làm 3 ngụm nhỏ rồi trả lại chén trà.
Omotesando Garden nằm ở Omotesando, Tokyo nơi có thể giúp trải trải nghiệm một loại trà đạo mang tên Jien. Đến đây, bạn có thể trở thành người pha trà hay người dùng trà, giúp bạn có thể trải nghiệm tất tần tật những tinh hoa của trà đạo.
Wazuka Cha, Kyoto là nơi nổi tiếng về trà và đứng đầu Nhật Bản về lượng sản xuất nguyên liệu cho matcha. Wazuka Cha Café là nơi bạn có thể thưởng thức trà và mua các món quà đặc biệt từ trà.
Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn đọc có được nhiều thông tin về nghệ thuật trà đạo đặc biệt của Nhật Bản.
Theo We Xpats
https://we-xpats.com/vi/guide/as/jp/detail/8310/