Hiện nay, Yushima Seido đã trở thành ngôi chùa Nho giáo thu hút khách du lịch và những người tôn kính Khổng Tử cùng các nhà hiền triết.

Đa số các trường đại học với lối kiến trúc hiện đại ngày nay ở Nhật Bản đều được thành lập vào thế kỷ 19. Tuy nhiên, vào thế kỷ thứ 17, Yushima Seido (湯島聖堂) đã được thành lập và trở thành một trong những cơ sở giáo dục quan trọng nhất của Mạc phủ. Đây là nơi khai sinh ra nhiều trường đại học nổi tiếng ở Tokyo (Đại học Tokyo, Đại học Tsukuba và Đại học Ochanomizu), được coi là nơi khởi nguồn của nền giáo dục Nhật Bản. Thuở ấy, các thuật ngữ đại học hiện đại chưa được sử dụng, những người đứng đầu Yushima Seido được gọi là Daigaku no kami (大学頭), tương đương chức vị Hiệu trưởng. Về sau, từ “Daigaku - 大学” được dùng để chỉ “trường đại học” trong tiếng Nhật.

Lối vào chùa Yushima Seido. Ảnh: old-Tokyo

Tuy nhiên hiện nay, nơi này không còn là trung tâm học thuật mà trở thành ngôi chùa Nho giáo nổi tiếng nhất Nhật Bản. Ngoài việc là một ngôi chùa hiếm hoi dành cho Nho giáo, kiến trúc tại Yushima Seido cũng đặc biệt, với lớp sơn mài màu đen phủ lên ngôi chùa, bởi người xưa tin rằng màu đen sẽ ngăn chặn được lửa.

Yushima Seido nhìn từ trên cao, tòa nhà chính Daiseidan ở phía sau bên trái. Ảnh: Japan Visitor

Lịch sử Yushima Seido

Yushima Seido có nguồn gốc từ ngôi chùa Nho giáo tư nhân Sensei-den (先聖殿), được xây dựng bởi Hayashi Razan (1583 - 1657), học giả tân Nho giáo và là gia sư cho bốn vị tướng quân thời đó. Sensei-den được đặt tại khuôn viên của Hayashi Razan, nay thuộc Công viên Ueno. Năm 1690, ngôi chùa được chuyển đến vị trí hiện tại bởi Shogun thứ năm - Tsunayoshi Tokugawa.

Tòa nhà được đổi tên thành Taisei-den (大成殿) và trở thành trường đào tạo chính thức cho các quan chức thời Tokugawa vào năm 1797.

Học giả Hayashi Razan. Ảnh: wiki

Vị trí hiệu trưởng được duy trì thông qua hình thức cha truyền con nối cho đến khi Taisei-den bị buộc dừng hoạt động giảng dạy vào đầu thời Minh Trị, năm 1871, do Nho giáo thời điểm đó không còn được ưa chuộng, tuy nhiên nơi đây vẫn được xem là tiền thân của đại học Hoàng gia Tokyo. Sau năm 1871, địa điểm này đã được sử dụng bởi nhiều tổ chức khác nhau bao gồm: Bộ Giáo dục, Bảo tàng Quốc gia Tokyo và Đại học Ochanomizu.

Yushima Seido được xem là tiền thân của đại học Tokyo ngày nay. Ảnh: Motto Japan

Yushima Seido ban đầu được sơn màu đỏ son nhưng sau một số vụ hỏa hoạn thì đã được sơn lại màu đen vào năm 1799. Cấu trúc hiện tại được làm bằng bê tông cốt thép do kiến trúc sư Ito Chuta phụ trách và hoàn thành vào năm 1935, sau khi các tòa nhà bằng gỗ bị phá hủy trong trận Động đất Kanto năm 1923.

Hàng cột vững chãi ở Yushima Seido. Ảnh: Japan Visitor

Những môn sinh tại Yushima Seido

Keikonin (稽古人)

Đây là những người đến từ các gia đình Hatamoto (Samurai có chức vị cao) và Gokein (chư hầu của Mạc phủ) sống tại Edo (Tokyo ngày nay). Trong khuôn viên Yashima Seido cũng có khu vực ký túc xá dành cho đối tượng này, nhưng số lượng giới hạn nên thường các môn sinh sẽ lựa chọn di chuyển hàng ngày từ nhà đến trường.

Tòa nhà chính ở Yushima Seido.

Shosei (書生)

Shosei là những môn sinh nội trú, đa phần họ là nhân tài được nhận học bổng của quốc gia. Họ được cung cấp một khu vực ký túc xá riêng, lớn hơn khu của Keikonin nên đa phần các Shosei sẽ sống trong khuôn viên trường. Họ dành thời gian rảnh để tranh luận học thuật, giao lưu cùng nhau, tạo ra mạng lưới cựu môn sinh trải dài khắp đất nước.

Cổng Nyutoku, công trình lâu đời nhất tại địa điểm này, được xây dựng vào năm 1704. Ảnh: old-Tokyo

Cổng Kyodan. Ảnh: old-Tokyo

Chomonjin (聴聞人)

Họ là những môn sinh dự thính tự do, chỉ tham gia vào các buổi học được mở giới hạn.

Ngôi chùa còn có bức tượng Khổng Tử cao nhất thế giới do Lions Club Taiwan tặng vào năm 1975. Ảnh: Japan Visitor

Tuy không còn là một nơi giảng dạy, nhưng vì lịch sử học thuật lâu đời, Yushima Seido cùng với Yushima Tenman-gu gần đó là nơi lui tới thường xuyên của các học sinh, sinh viên đại học để cầu nguyện cho sự thành công trong con đường học vấn. Tại đây có những tấm thẻ gỗ Ema, trên đó học sinh sẽ viết ước muốn của họ, giống như ở bất kỳ ngôi đền nào khác trên đất nước Nhật Bản. Nếu để ý, bạn sẽ thấy trên các Ema này có ký tự "Gokaku - 合格" , nghĩa là “thi đỗ”.

Bảng gỗ Ema. Ảnh: Japan Visitor

Bài: Natsumem, kilala.vn

Link: https://kilala.vn/van-hoa-nhat/yushima-seido-truong-dai-hoc-lau-doi-nhat-nhat-ban.html